12/09/2011

Degawd ers buddugoliaeth Osama bin Laden

Mae'n anodd credu bod degawd cyfan wedi mynd heibio ers i filoedd o bobl gael eu llofruddio gan eithafwyr Islamaidd gwallgof. Wrth gwrs, mae Osama bin Laden bellach yn pydru, ond rwyf o'r farn bod ymateb America i'r gweithredoedd erchyll hynny ar 11 Medi, 2001, yn cyfateb fwy neu lai'n union i'r hyn yr oedd hwnnw'n gobeithio amdano. Fel mae'r erthygl hon o eiddo Andrew Sullivan yn ei ddweud, aeth bin Laden ati i bryfocio America'n fwriadol, ac fe lyncodd America'r abwyd.

Roedd y terfysgwyr yn gwybod yn iawn y byddai America'n ymateb yn filwrol. Ennyn yr ymateb hwnnw oedd un o'r prif amcanion. Yn wir, mae'n debyg i America fod yn fwy naïf nag oedd yr eithafwyr wedi meiddio gobeithio, gan lusgo'u hunain i mewn i ryfeloedd gorffwyll a drud mewn nid un, ond dwy, wlad Fwslemaidd. Mae llawer o ddadlau wedi bod ynglyn â rhinweddau a ffaeleddau'r rhyfeloedd yma, ac nid eich diflasu trwy eu hail-adrodd yma yw fy mwriad. Digon yw dweud bod al-Qaeda wedi bod wrth eu boddau'n croesawu Americaniaid arfog i'r dwyrain canol, gan iddynt allu defnyddio'u presenoldeb er mwyn radicaleiddio Mwslemiaid ifainc ac i geisio manteisio ar y gwacter gwleidyddol yn sgil yr ymladd.

Ond yn bwysicach na hynny yn fy marn i, tric destlusaf bin Laden oedd peri i America ddinistrio'r union bethau a oedd yn gwneud America mor wych (ac felly'n atgas i eithafwyr Islamaidd). Yn naturiol ddigon, roedd y cwestiwn "pam mae nhw yn ein casáu ni?" yn un cyffredin iawn ar wefusau Americanwyr yn y dyddiau wedi'r ymosodiadau. Cri simplistaidd llawer o geidwadwyr oedd "maent yn ein casáu oherwydd ein rhyddid!" Er mor anghyflawn ac amrwd yw'r ateb hwnnw, mae ychydig o wirionedd yn perthyn iddo; mae democratiaeth ryddfrydol yn gysyniad sy'n hollol wrthun i Islam ffwndmentalaidd. Y peth rhwystredig, felly, yw mai'r union bobl sy'n bodloni ar yr uchod fel ateb cynhwysfawr yw'r union bobl sydd wedi mynd ati, yn y degawd canlynol, i gefnogi datgymalu'r union ryddid hwnnw y maent yn honni bod mor falch ohono.

Mae'r rhestr o'r amryw ffyrdd y mae America wedi difetha ac ymosod ar ryddid ei thrigolion (a thrigolion gwledydd eraill) ers 2001 yn frawychus:

  • Deddf PATRIOT, sy'n erchyll o'r dechrau i'r diwedd a'n caniatáu i asiantaethau fel yr NSA glustfeinio heb rwystr a heb warant ar bwy bynnag y dymunent (ac yn yr hysteria'n dilyn y terfysg, dim ond un seneddwr a bleidleisiodd yn ei herbyn);

  • Carcharu "terfysgwyr" honedig (rhai ohonynt o America) am flynyddoedd heb hawliau cyfreithiol, heb hawl i habeas corpus nac achos teg;

  • Arteithio'r rheiny gyda thechneg cwbl farbaraidd a arloeswyd gan y Chwilys Sbaeneg. Er i Obama gondemnio hyn a rhoi stop arno, peidied neb â meddwl ei fod yn ddi-niwed, gan fod ei weinyddiaeth wedi mynd ati gydag arddeliad i amddiffyn swyddogion Bush a oedd yn gyfrifol am yr arteithio rhag cael eu herlyn. Mae hyn yn arwain at y pwynt nesaf;

  • Defnydd helaeth Obama o'r Fraint Cyfrinachau Gwlad, yn bennaf i'r perwyl uchod. Dyma, o bosibl, y datblygiad mwyaf dychrynllyd un, oherwydd mae'n galluogi'r arlywydd i wrthod caniatáu unrhyw ddarn o dystiolaeth (er enghraifft, yn dangos bod rhywun wedi gorchymyn arteithio) ar y sail y gall beryglu diogelwch y wlad. Hynny yw, mae bellach modd i gangen weithredol llywodraeth America (sef yr arlywydd a'i weinyddiaeth) wrthod caniatáu, yn ddi-gwestiwn, i'r farnwriaeth (gan gynnwys y Goruwchlys) weld tystiolaeth sy'n niweidiol i'r gangen weithredol. Ni ddylai fod angen egluro bod hynny'n rhoi pwer anhygoel a gwallgof i'r arlywydd. Roedd Bush yn drychinebus, ond ar y pwynt yma'n enwedig mae Obama lawer iawn yn waeth. Nid gormodiaith yw dweud bod Obama yn ei gwneud yn anos ac anos i ni allu dweud y gwahaniaeth rhyngddo ac unben, ac ar y sail yma dylid ei uchelgyhuddo.

  • Mae synnwyr cyffredin a'r cysyniad o ryddid yn America wedi dirywio gymaint nes bod hawl Mwslemiaid cymhedrol i adeiladu mosg cwbl gyfreithlon yn bwnc llosg.


Mae America'n prysur fynd ati'n systematig i ddifetha'r union bethau hyfryd roedd bin Laden a'i debyg yn eu casáu. Mae'n gwneud hynny mewn modd gorffwyll a macho, heb sylweddoli ei fod yn gachgïaidd a'n gysytyr ag ildio a rhoi buddugoliaeth ar blât iddo. "Sori syr, fe gawn ni wared ar yr egwyddorion bendigedig yma".

Cellwair yw teitl y post yma, mae'n wir. Byddai'n rhyfedd honni bod Osama wedi ennill yn llwyr; ni welaf unrhyw olwg o'r caliphate enfawr Mwslemaidd y mae al-Qaeda'n dyheu ei weld, ac, wel, mae'r dyn wedi'i saethu yn ei ben. Serch hynny, mae elfen mawr o wirionedd ynddo gan fod bin Laden wedi llwyddo mewn sawl ystyr. Yn anffodus, America ei hun sy'n gyfrifol am yr elfennau llwyddiannus yma o'r hyn y cyflawnodd bin Laden, trwy gyflawni hunanladdiad a dinistrio "America" fel set o syniadau goleuedig clodwiw. Fel y dywedodd un o sylfaenwyr deallusol y wlad, Benjamin Franklin, "they who can give up essential liberty to obtain a little temporary safety, deserve neither liberty nor safety". Dyna un o'm hoff ddyfyniadau. Dagrau pethau yw bod cymaint o'r bobl sy'n clodfori Franklin yn methu â gwrando ar yr hyn a ddywedodd. Mawr obeithiaf bod y dengmlwyddiant yma'n gyfle iddynt fogail-syllu ychydig a sylweddoli bod angen iddynt fynnu bod eu llywodraeth yn rhoi eu hawliau sifil yn ôl iddynt.

No comments:

Post a Comment