Safbwyntiau rhyfedd yr Hen Rech Flin am gyfunrywioldeb

Mae Alwyn ap Huw, yr Hen Rech Flin, wedi tynnu nyth cacwn am ei ben braidd ar ôl cyhoeddi ysgrif ryfeddol ar ei flog. Mae'n debyg ei fod o dan yr argraff mai'r cyfan yw cyfunrywioldeb yw tric cyfleus er mwyn gallu mwynhau llawer iawn o ryw heb orfod ysgwyddo'r baich o fagu llond lle o blant. Yn ei eiriau ef ei hun, "dymuno hwyl rywiol heb gyfrifoldeb yw cuddio tu nol i'r bathodyn hoyw!"

Mae ganddo record o ddefnyddio dadleuon digon od wrth drafod cyfunrywioldeb, yn mynd yn ôl rhai blynyddoedd i'r dyddiau pan oedd gwefan drafod Maes-E yn ei hanterth. Y cofnod diweddar yma o'm blog innau, a'r drafodaeth a gafwyd yn y sylwadau ar y gwaelod yn benodol, a ysbrydolodd ei lith y bore yma yn ôl pob tebyg.

Rwyf am anwybyddu, am y tro, y ffaith ei fod o'r farn fy mod yn anffyddiwr "milwriaethus". Mae'r cyhuddiad hwnnw'n un blinedig, ond rwyf am ei ateb mewn cofnod ar wahan yn ddiweddarach. Digon yw dweud ar hyn o bryd bod yr ymateb chwyrn sydd wedi bod ar y we Gymraeg heddiw i'w ysgrif yn dangos yn eglur nad dim ond anffyddwyr di-gyfaddawd neu ymgyrchwyr hoyw sy'n angytuno ag ef. Yn wir, mor anhygoel ei sylwadau mae Golwg 360 wedi penderfynu cyhoeddi adroddiad am y mater.

Ble mae dechrau felly?

Fel hyn y mae Alwyn yn agor y llith: "Rwy'n methu deall Gwleidyddiaeth Rhyw". Mae hynny'n berffaith amlwg, ac efallai dylai fod wedi gadael y peth yn y fan yna. Roedd yn eglur o'i sylwadau ar waelod y cofnod cynt hwnnw o'm heiddo ei fod yn cael trafferth gwirioneddol deall yr hyn yr oeddwn innau ac Ifan yn ceisio'i esbonio. Mae'n fater syml iawn, felly rwyf am roi cynnig arall arni.

Mae hoywon yn hoyw oherwydd eu dyheadau. Nid mater o ddewis yw dyheadau rhamantus: nid oes unrhyw un yn deffro rhyw fore a gwneud penderfyniad bwriadol i newid eu rhywioldeb. Os ydych yn canfod eich bod yn tueddu i gael teimladau rhywiol tuag at berson neu bobl o'r un rhyw â chi eich hunain, yna rydych yn hoyw. Wrth reswm, nid yw'n fater "unai/neu", fel mae deurywioldeb yn ei ddangos. Mae'n anodd dychmygu sut mae gwneud y pwynt yn gliriach na hyn. Daeth Alwyn ei hun yn agos at ddeall yn gynnar y bore yma, gan iddo ddweud hyn mewn sylw: "Hwyrach nad ydym yn dewis ein dyheadau, ond yr ydym yn ddewis sut i ymateb i'r dyheadau yna." Mae digon o wirionedd yn hynny, ond mae ail hanner y frawddeg yn amherthnasol. Y dyheadau sy'n gwneud rhywun yn gyfunrywiol neu'n heterorywiol. Fel yr esboniais ar y pryd, mae yna ddigon o hoywon sydd yn gwneud eu gorau i guddio'u rhywioldeb. Mae llawer, yn enwedig mewn gwledydd Islamaidd ac Affricanaidd ond hefyd mewn cymunedau rhagfarnllyd yn America, yn gwneud hynny oherwydd pwysau cymdeithasol neu bryder am erledigaeth. Mae rhai hyd yn oed yn gwneud eu gorau glas i ddewis peidio bod yn hoyw oherwydd daliadau "moesol" personol, er enghraifft y mudiad ex-gay. Nid yw hynny'n newid y ffaith eu bod yn hoyw.

Mae diffyg dealltwriaeth Alwyn yn hyn o beth yn ddigon cyfarwydd i'r sawl sydd â phrofiad o ddadlau'n erbyn pobl sy'n gwrthwynebu hawliau cyfartal i hoywon. Wedi'r agoriad hwnnw, fodd bynnag, mae ysgrif Alwyn yn troi'n swréal, ac mae'n siwr mai dyma pam y mae wedi ennyn ymateb mor syn. Dyfynnaf:

Pan oeddwn yn fyfyriwr roedd cyd gwancio dros luniau budron yn hwyl. Roedd arbrofi rhywiol efo hogiau eraill yn hwyl fawr hefyd. Yr wyf wedi hen ymwrthod a rhagfarnau crefyddol sy'n honni bod fy mhrofiadau rhywiol glaslancaidd yn diffinio fy rhywioldeb! Ond mae hynny'n frad i'r lobi wrywgydiol! Nid ydwyf yn edifar am y fath brofiadau, nid ydwyf yn gofyn maddeuant nid ydwyf am eu gwadu - yr oeddynt yn bleserau pur, yn hwyl fawr!

Rwy'n credu mai'r casgliad pennaf sy'n taro rhywun wrth ddarllen y paragraff yma yw ei fod yn edrych yn eithriadol o ryfedd yn eistedd uwch ben y datganiadau gwrth-gyfunrywiol amrwd sydd i ddilyn yn syth wedyn.

Mae yna rywbeth digon iach am y ffaith bod Alwyn yn gallu cyhoeddi'r uchod heb gywilydd nac edifarhad. Mae hefyd yn gywir i ddweud nad ydyw'n anochel bod y profiadau glaslancaidd hynny yn diffinio ei rywioldeb am byth. Mae llawer iawn o bobl yn arbrofi'n rhywiol pan yn ifanc, ac nid oes rhaid i hynny o reidrwydd fod ag arwyddocâd hir-dymor. Os nad oes gan Alwyn bellach yr awydd i ail-gydio (ho-ho) ac ail-fyw'r profiadau hynny, yna dyna ni. Os ydyw, yna mae'n hoyw i raddau ac nid oes cywilydd yn hynny o gwbl.

Dyma ddyfyniad arall:

Does dim profiad i'w gymharu â gweld plentyn yn cael ei eni, dim i gymharu â chlywed babi yn dweud y gair Dad am y to cyntaf, dim artaith sy'n brifo mwy na gollwng eich plentyn i'r byd mawr a phoeni na ddaw'n ôl, dim poen mwy na weld dy eilun yn laslanc, yn cyflawni'r un hen blydi camgymeriadau a chyflawnaist di yn ddeunaw oed (gan gynnwys yr ofn bod ei arbrofion am negyddu dy obeithion o fod yn Daid).

Unwaith eto, mae hyn yn ddigon gwir. Yr hyn sy'n gwbl anhygoel yw anallu Alwyn i amgyffred bod miloedd o bobl cyfunrywiol yn cytuno ag ef a'n profi'r un pethau'n union gyda'u plant hwythau. Byddai rhywun yn gobeithio nad oes angen egluro'r pwynt amlwg yma, ond mae'n anodd gwybod gyda'r Hen Rech felly rwyf am wneud beth bynnag: mae llawer iawn iawn o gyplau heterorywiol yn cael rhyw heb gael plant, ac mae llawer iawn o barau cyfunrywiol yn cael plant, boed trwy fabwysiadu neu gyda chymorth croth neu sberm person arall.

A yw'r Hen Rech o'r farn bod dulliau atal-genhedlu fel condoms a'r bilsen yn anfoesol felly? Beth am ryw rhwng cyplau anffrwythlon? Nid wyf eisiau rhagdybio gormod am oedran Mrs Rhech, ond rwyf am fentro dyfalu bod ei chroth wedi gweld dyddiau gwell bellach. Mae hynny'n amherthnasol parthed eu bywyd carwriaethol, wrth reswm, ond mae'r un peth yn union yn wir am fywydau carwriaethol pobl cyfunrywiol. Rhaid gofyn felly pa bwynt yn y byd y mae Alwyn yn ceisio'i wneud! Mae wir yn anodd dilyn trywydd ei feddwl.

Mae dweud mai osgoi cyfrifoldeb a wna pobl hoyw yn gwbl chwerthinllyd, wrth gwrs. Yn waeth na hynny, mae'n ensyniad rhyfeddol o annifyr a chreulon. Rwy'n gobeithio bod y Rhech yn sylweddoli pa mor boenus yw cyhuddiadau o'r fath, yn enwedig i hoywon sy'n ceisio ysgwyddo'r union gyfrifoldeb hwnnw trwy fagu plant er gwaethaf pob gwrthwynebiad gan eithafwyr crefyddol.

Mae Alwyn yn hoff o ddatgymalu'r gair "homoffobia" a gwneud hwyl am y syniad bod ganddo "ofn" hoywon yn yr un modd ag y mae gan berson aracnoffobig ofn corynod. Lol amherthnasol yw hynny, fodd bynnag, gan fod consensws ynghylch ystyr modern y gair: rhagfarn tuag at hoywon. Mae Alwyn yn mynnu nad yw'n meddu ar y nodwedd hwnnw, ond mae fel petai'n gwneud ei orau i wrth-brofi ei hun.